ساختمان از اجزای مختلفی تشکیل شده است که یکی از اجزای اصلی آن طبقات است. هنگامی که کسی میخواهد طبقات ساختمانی را بسازد، نمیتواند بهتنهایی عددی را خودش مشخص کند، زیرا میزان مجاز طبقات ساختمان به فاکتورهای بسیار مهمی بستگی دارد. با ما همراه باشید تا متوجه شوید، میزان مجاز طبقات ساختمان بر اساس گذرهای موجود و کاربریها چقدر است؟

عوامل موثر روی میزان مجاز طبقات ساختمان
تعداد طبقات قابل ساخت در یک قطعه زمین بر اساس مجوز مقامات محلی و معیارهای آنها ساخته میشود. یکی از محاسبات اصلی که قبل از تصمیمگیری درباره چندطبقه میتوان در نظر گرفت، محاسبه مساحت طبقات، کاربری آنها و گذرهای ساختمان است.
۱٫ مساحت یا تراکم طبقات
نسبت مساحت طبقات، نسبت کل مساحت قابلاستفاده در یک ساختمان به کل مساحت قطعه است. معمولا مقامات شهرداری تراکم ساختمانی یا مساحت طبقات را بر اساس عوامل مختلفی مانند ارتفاع ساختمان، مساحت زمین و عرض جاده محاسبه میکنند. اگر پرسنل مربوطه بخواهند با تراکم ساختمان میزان طبقات مجاز را محاسبه کنند، از فرمول زیر استفاده میکنند.
- تراکم ساختمان = (مساحت کل زیربنای ساختمان ÷ مساحت زمین) * ۱۰۰
اگر عدد تراکم ۱۰۰ و ۱۲۰ درصد بود به این معناست که میتوانید دو طبقه روی زیرزمین یا پیلوت یا سه طبقه روی زمین بسازید. با وجود این، اگر تراکم ساخت ۱۸۰ درصد بود، یعنی شما اجازه ساخت سه طبقه زیر زمین یا چهار طبقه روی زمین را دارید.
۲٫ کاربری ساختمان
یکی دیگر از عواملی که روی میزان طبقات مجاز تاثیر میگذارد، کاربری ساختمان است. همانطور که با نگاه کردن به ساختمانها نیز متوجه شدهاید، معمولا ساختمانهای تجاری نسبت به ساختمانهای مسکونی تعداد طبقات بیشتری دارند.
۱٫ ساختمانهای مسکونی
همانطور که از اسم ساختمان مسکونی مشخص است، در این ساختمانها تعدادی افراد سکونت دارند. آپارتمانها و خانهها نمونههای بارز ساختمانهای مسکونی هستند. معمولا میزان مجاز تعداد طبقات در ساختمانهای مسکونی را مقررات منطقهبندی محلی، ملاحظات ساختاری و در دسترس بودن امکانات و خدمات ضروری تعیین میکنند.
تعداد طبقات در هر شهر نیز متفاوت هستند، برای مثال، حداکثر میزان طبقات مجاز در قزوین حدود ۶ طبقه و در شهر تهران بیشتر از ۶ طبقه است. البته همانطور که گفتیم میزان طبقات هر ساختمان به عواملی مانند مساحت و تراکم ساختمانی بستگی دارد.
۲٫ ساختمان تجاری
ساختمانهای تجاری برای فعالیتهای تجاری مانند دفاتر، فروشگاههای خردهفروشی یا رستورانها کاربرد دارند. تعداد طبقات مجاز در ساختمانهای تجاری به عواملی مانند نوع کسبوکار، ظرفیت زیر ساخت ساختمان (آسانسور و تاسیسات) و رعایت الزامات ایمنی آتشسوزی و دسترسی به آن بستگی دارد.

۳٫ ساختمانهای صنعتی
ساختمانهای صنعتی محل ساخت، تولید یا تاسیسات ذخیرهسازی هستند. میزان مجاز طبقات در این نوع ساختمانها را معمولا عواملی مانند ماهیت فرآیندهای صنعتی، الزامات تجهیزات و ملاحظات ایمنی مربوط به مواد خطرناک یا ماشینآلات سنگین تعیین میکنند.
۴٫ ساختمانهای سازمانی
مدارس، بیمارستانها و ساختمانهای دولتی ساختمانهای سازمانی هستند. تعداد طبقات مجاز در این ساختمان ممکن است تحت تاثیر عواملی مانند ظرفیت مدنظر، دسترسی افراد دارای معلولیت، مقررات ایمنی و نیازهای خاص باشد.
۵٫ ساختمانهایی با کاربری مختلط
بعضی از ساختمانها مسکونی تجاری یا تجاری اداری هستند بههمین خاطر به آنها ساختمانهایی با کاربری مختلط میگویند. تعداد طبقات مجاز در ساختمانهای مختلط با درنظرگرفتن مقررات و الزامات برای هر نوع مشاغل خاص در ساختمان تعیین میشود.
۳٫ گذرها
یکیدیگر از عواملی که روی میزان طبقات مجاز ساختمان تاثیر میگذارد، گذرها هستند. معمولا تعداد طبقات مجاز به عرض خیابانی بستگی دارد که ساختمانها در آن قرار دارند.
- عرض کوچه کمتر از شش متر به معنای ساختن طبقات دو طبقه است.
- اگر عرض کوچه شش تا هشت متر باشد، تیم ساختوساز میتواند حدود سه طبقه با زیرزمین و دو طبقه روی پیلوت بسازد.
- اگر عرض کوچه هشت تا ده متر باشد، تیم ساختوساز اجازه دارد چهار طبقه به همراه زیر زمین یا سه طبقه روی پیلوت بسازد.
- زمانی که عرض کوچه بین ده تا دوازده متر است، میتوان برای یک ساختمان طبقاتی حدود پنج طبقه ساخت.
به همین میزان هر چقدر گذر یا عرض کوچه بالاتر برود، میزان مجاز طبقات نیز افزایش پیدا میکند.
سخن نهایی
همانطور که از مقاله بالا نیز متوجه شدید، میزان طبقات مجاز به عواملی بستگی دارد که از مهمترین آنها میتوان به تراکم ساختمان، کاربری و گذرها اشاره کرد. در نتیجه، نمیتوانید بدون توجه به نکات گوناگون برای تعداد طبقات یک ساختمان تصمیم بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید