اگر بخواهیم جعاله را در یک جمله تعریف کنیم باید بگوییم جعاله عبارت است از پرداخت اجرت و دستمزد در قبال کار انجام گرفته توسط فردی برای ما، است.
باید دقت کرد که ممکن است در جعاله کارمزد کار از قبل معلوم نشود که از نظر قانونی بدون مانع است.
در ماده ۵۶۱ قانون مدنی آمده است که: جعاله التزام شخصی به ادای اجرت معلوم در مقابل عملی معین یا غیرمعین است. پس نتیجه می گیریم که جعاله کاملا قانونی است و از نظر اسلام شرعی می باشد.
برای آشنایی با این مفهوم به مثال زیر دقت کنید:
فردی یک قطعه طلا گم میکند و یک آگهی با مزمون اهدای مژدگانی با پیدا کردن طلا در مکان عمومی نصب می کند.
به اقدام فوق جعاله نامیده می گوییم.
ارکان اصلی جعاله عبارت است از:
- جاعل(فرد درخواست کننده انجام کار- در مثال بالا : فردی که انگشتر خود را گم کرده است.)
- عامل(فرد انجام دهنده کار درخواستی – در مثال بالا : فردی که انگشتر را پیدا میکند. )
- جعل(اجرت و دستمزد پرداختی – در مثال بالا: مژدگانی تعیین شده)
در چه صورت می توانیم جعاله را باطل کنیم؟
- درخواست انجام عمل واجب از فرد دیگر که بر عهده خود شخص درخواست کننده است. برای مثال پرداخت مبلغی به فرد دیگر جهت روزه گرفتن وی به جای ما
- درخواست انجام عمل خلاف عرف و تعیین اجرت برای آن – برای مثال پرداخت اجرت در قبال انجام کار نامشروع
- درخواست انجام کار بیهوده و خطرناک – برای مثال انجام کاری خطرناک در قبال پرداخت جایزه
مفهوم جعالی در سیستم بانکی
به منظور دستیابی به بانکداری بدون ربا، دستورصدور اجرای عقد جعاله در بانک ها انجام شده است. به این صورت که بانک ها می توانند جهت گسترش امور بازرگانی و تولیدی، به عنوان عامل خدماتی نظیر سرمایه گذاری، صدور ضمانت نامه، افتتاح اعتبارات اسنادی و … نسبت به انعقاد جعاله بین خود و مراجعین اقدام نمایند.
دیدگاهتان را بنویسید